Jeta e tė Dėrguarve, shpėtimi i
Allahut qoftė mbi ta, ishte e pėrsosur. Ajo
pėrfshinte aspektet e njerėzores dhe atributet e
pejgamberisė. Realiteti i tė Dėrguarit tonė
Muhamed, lavdėrimi dhe paqja e Allahut qofshin mbi
tė, ishte i njėjtė, sikurse ai i tė Dėrguarve qė
kanė qenė para tij. Njerėzorja e tij ka qenė e
pranishme gjatė jetės sė pėrditshme dhe kėtė mund
ta kuptojė ēdokush qė lexon biografinė e tij. Si
tė gjithė njerėzit e tjerė, ai hante ushqim,
shkonte nėpėr tregje, punonte pėr tė fituar
furnizim, ashtu si Allahu i Lartėsuar tregon pėr
tė: E ata thanė: "Ē'ėshtė me kėtė tė Dėrguar,
i cili ha ushqim dhe ecėn nėpėr tregje? (Sure
Furkan, 7)
Nė vazhdim do tė flasim rreth njė aspekti tė
njerėzores nė jetėn e Muhamedit, lavdėrimi dhe
shpėtimi qoftė mbi tė. Kjo ka tė bėjė me ēėshtjen
e fitimit pėr jetesė, apo shitjen dhe blerjen qė
bėnte ai. Nė moshėn e hershme, Muhamedi, lavdėrimi
dhe shpėtimi qoftė mbi tė, ka filluar tė merret me
ēėshtjen e tė fituarit pėr tė jetuar dhe ka kaluar
nė disa faza. Nė fėmijėrinė e hershme, bashkė me
vėllezėrit e tij nga qumėshti, nė kėmbim tė njė
kompensimi tė vogėl, ai ruante delet te familja
Beni Saėd.
Pas njė kohe, Muhamedi, lavdėrimi dhe shpėtimi i
Allahut qoftė mbi tė, pėrfitoi nga afėrsia qė
kishte me xhaxhain e tij, Ebu Talibin, i cili
kishte eksperiencė tė madhe nė tregti. Kėshtu ai
mėsoi prej tij tregtinė dhe format e saj dhe me tė
arritur moshėn rinore, u bė tregtar i njohur nė
qytetin e Mekės dhe nė rrethinė. Kur Hatixheja,
Allahu qoftė e kėnaqur me tė, dėgjoi pėr tė, ajo
lidhi marrėveshje qė Muhamedi, lavdėrimi dhe
shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė, tė fillonte
tregtinė me pasurinė e saj. Ai udhėtoi pėr nė Sham
me njė djaloshin, njė shėrbėtor, i cili quhej
Mejsere, dhe u kthye me njė fitim tė madh. Pas pak
kohėsh marrėdhėnia tregtare ndėrmjet tyre u
forcua, derisa u kurorėzua edhe me martesėn e
tyre. E tillė qe gjendja derisa Allahu i Lartėsuar
e nderoi Muhamedin, lavdėrimi dhe shpėtimi i
Allahut qoftė mbi tė, me shpallje.
Nė kohėn kur filloi t`i zbriste shpallja,
Muhamedi, lavdėrimi dhe shpėtimi i Allahut qoftė
mbi tė, kishte ortakėri nė tregti me disa tregtarė
tė Mekės dhe kėtė e vėrteton hadithi tė cilin e
shėnon Imam Ahmedi, se Saib Ibėn Ebi Saibi, Allahu
qoftė i kėnaqur me tė, ka qenė ortak me Muhamedin,
lavdėrimi dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė, nė
fillim tė Islamit. Ditėn e ēlirimit tė Mekės, kur
Muhamedi salallahu alejhi ue selem e takoi atė, i
tha: Mirė se tė takoj,
o vėllai dhe ortaku im!
Pasi u shpall Pejgamber, vėrtetohet se blerjet e
tij ishin mė tė shpeshta sesa shitjet, pasi ishte
kėrkesė e nevojave tė pejgamberisė qė ai ti
pėrkushtohet thirrjes, kėshillimit tė njerėzve,
gjykimit nė mes tyre dhe gjėrave tė tilla tė
rėndėsishme.
Nė lidhje me ndodhitė e tregtisė sė Muhamedit,
lavdėrimi dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė, pas
shpalljes, shėnohen disa raste ku vėrtetohet se ai
ballafaqohej me tė vetvetiu, apo autorizonte dikė
nga sahabėt. Njė nga kėto raste ėshtė ai qė
transmeton Aishja, Allahu qoftė i kėnaqur me tė,
se Muhamedi, lavdėrimi dhe shpėtimi i Allahut
qoftė mbi tė, kishte blerė ushqim nga njė ēifut,
por pasi nė atė kohė nuk kishte me ēfarė tia
paguante, i kishte lėnė peng, si garanci, mburojėn
prej hekuri. Shėnon Buhariu.
Gjatė kthimit nga njė betejė Muhamedi, lavdėrimi
dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė, bleu nga
Xhabir Ibėn Abdullahu devenė mbi tė cilėn
udhėtonte dhe me tė arritur nė Medinė i pagoi
shumėn pėr tė cilėn ishin pajtuar dhe i shtoi atij
mė shumė se shuma qė ishin marrė vesh, pastaj ia
fali atij devenė qė kishte blerė prej tij. Ngjarja
gjendet gjerėsisht nė dy koleksionet e sakta.
Me njė rast tjetėr, i Dėrguari Muhamed, lavdėrimi
dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė, i dha Urve
Ibėn Ebi Xhadit, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, njė
dinar dhe i tha qė tė blinte njė kurban me tė.
Urveja me kėtė dinar bleu dy dele me nga gjysmė
dinari dhe njėrėn e shiti prapė pėr njė dinar dhe
u kthye tek i Dėrguari, lavdėrimi dhe shpėtimi i
Allahut qoftė mbi tė, me delen (kurbanin) dhe
dinarin. Muhamedi sallallahu alejhi ue selem bėri
lutje qė Allahu t`i begatojė nė tregti. Shėnon Ebu
Davudi.
Nganjėherė, Muhamedi, lavdėrimi dhe shpėtimi i
Allahut qoftė mbi tė, kishte nevojė pėr pasuri dhe
merrte hua ose linte peng armėn apo diēka tė
ngjashme tek huadhėnėsi. Ai, lavdėrimi dhe
shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė, vdiq duke e pasur
mburojėn peng te njė ēifut, tė cilit i kishte
marrė hua tridhjetė sa'ė
(gjashtėdhjetė grusht) elb. Shėnon Buhariu.
Muhamedi salallahu alejhi ue selem bėri
marrėveshje me banorėt e Hajberit, tė cilėt ishin
ēifutė, qė ata ta punonin tokėn e Hajberit, e cila
ishte e muslimanėve, dhe si kundėrvlerė muslimanėt
tė merrnin njė pjesė tė fryteve dhe tė mbjellave
tė tokės. Shėnon Muslimi.
Ai themeloi njė metodologji tė plotė sa u pėrket
raporteve tė njerėzve nė tregtitė e tyre, duke
ndaluar ato veprime nė tė cilat ka dėm dhe
tradhti, si pėr shembull tė punuarit me kamatė,
tregtia me mashtrime, shitblerja me dredhi dhe
transaksionet e ndaluara. Ai qartėsoi rėndėsinė e
posedimit tė mallit gjatė tregtisė, pėrcaktoi
llojet e kushtėzimit nėse shitėsi ose blerėsi
dėshiron tė mendojė pėr rikthimin pas pazarllėkut
si dhe gjėra e rregulla tė tjera tė shumta, qė
janė tė njohura nė Sunetin e tij.
Ato qė pėrmendėm nė kėta shembuj synojnė njė gjė
tė vetme, ajo ėshtė se Muhamedi, lavdėrimi dhe
shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė, dėshiroi t`i
tregojė umetit tė vet se tė punuarit pėr fitimin e
riskut nuk e pengon pėrkushtimin e muslimanit pėr
ahiretin, por ėshtė nga nevojat esenciale tė ēdo
njeriu dhe kontribuon pėr ngritjen e umetit, qė tė
arrijė njė pozitė tė respektuar te tė tjerėt.
Marrė nga: www.islamweb.net
Pėrktheu Alaudin Abazi
|