Nga Ebu Musa el Esharij (Allahu qoftė i kėnaqur me tė!) transmetohet se Profeti (alejhi selam) ka thėnė: “Besimtari pėr besimtarin ėshtė sikurse njė ndėrtesė, (pjesėt e sė cilės) mbėshteten tek njėra-tjetra dhe gėrshetoi gishtat.” Buhariu

Njohja me transmetuesin

Ėshtė Ebu Musa, njė sahab i njohur pėr dijen e tij dhe ndihmesėn qė i ka dhėnė Islamit.

Kuptimi gjuhėsor

Kėtu ėshtė pėrdorur krahasimi “...si njė ndėrtesė, ku pjesėt e sė cilės janė tė lidhura fort me njėra-tjetrėn.”

Kuptimi i pėrgjithshėm

Arabėt vazhduan nė konflikte dhe pėrēarje, derisa erdhi drita e Islamit me kėto fjalė hyjnore: “Nga ju le tė jetė njė grup qė thėrret nė atė qė ėshtė e dobishme, urdhėron pėr punė tė mira dhe ndalon nga e keqja. Tė tillėt janė tė shpėtuarit.”Ali Imran, 104.

Islami i bėri arabėt njė popull tė bashkuar dhe ata tė cilėt ishin nė pėrēarje dje, u kthyen nė njė ushtri besimtare tė bashkuar dhe ngrin flamurin e Islamit. Dhe kur u bashkuan kėto forca tė pėrēara mė parė, Profeti (alejhi selam) tha: “Besimtari pėr besimtarin...” . Me kėtė u fshinė tė gjitha pėrēarjet e vjetra dhe tė gjitha ato zakone qė i bashkonin dhe u kthyen nė njė vėllazėri tė sinqertė, tė vėrtetė e tė saktė.

Prandaj edhe Allahu i Lartėsuar nė Kuran thotė: “...Me tė vėrtetė besimtarėt janė vėllezėr...” si dhe tek surja Huxhuratė, ajeti 10 dhe 13: “S’ka dyshim se besimtarėt janė vėllezėr, pra bėni pajtim ndėrmjet vėllezėrve tuaj dhe kini frikė Allahun, qė tė jeni tė mėshiruar (nga Zoti).”

“O ju njerėz, vėrtetė Ne ju krijuam prej njė mashkulli dhe njė femre, ju bėm popuj dhe fise qė tė njiheni ndėrmjet vete, e s’ka dyshim se tek Allahu mė i ndershmi ndėr ju ėshtė ai qė mė tepėr ėshtė ruajtur (nga tė kėqijat), e Allahu ėshtė shumė i dijshėm dhe hollėsisht i njohur pėr ēdo gjė.”

Kur Profeti (alejhi selam) e pa kėtė gjendje tė muslimanėve drejt bashkimit, e nxiti edhe mė tepėr duke thėnė: “Mos kini smirė njeri-tjetrin, mos e mashtroni njeri-tjetrin, mos e urreni, mos ia ktheni shpinėn njeri-tjetrit, mos i bėni konkurrencė tė pandershme nė tregti dhe bėhuni robėr tė Allahut (vėllezėr). Muslimani ėshtė vėlla i muslimanit, nuk i bėn dhunė atij, nuk e lė nė baltė, nuk e gėnjen, nuk e poshtėron. Devotshmėria ėshtė kėtu (dhe bėri me dorė nė kraharor). Pėr njė njeri, ėshtė shumė keq qė ta nėnēmojė vėllanė mysliman. Ēdo musliman e ka tė ndaluar gjakun, pasurinė dhe nderin e tij.”

“Ruajuni nga e keqja (nga dėnimi) qė nuk i godet vetėm ata qė bėnė mizori prej jush (por edhe tė mirėt) dhe ta dini se Allahu ėshtė ndėshkues i rreptė.”

Rregullat qė nxirren nga hadithi

Nuk ėshtė i pėlqyeshėm gėrshetimi i gishtave pa ndonjė sebep, ndėrsa nė hadith gėrshetimi ėshtė pėrdorur me sebep.

Ēfarė pėrfitohet nga hadithi

1. Domosdoshmėria e lidhjes sė muslimanėve me njeri-tjetrin, afrimitetit dhe vėllazėrisė midis tyre.

2. Muslimani duhet tė kujdeset pėr tė drejtat dhe detyrat qė ka ndaj myslimanit.

3. Ne si muslimanė duhet t’i kushtojmė vėmendje lajmeve qė flasin pėr hallet dhe problemet e muslimanėve kudo nė botė, lindje e perėndim.

Gazmend Leēini

13.10.2006