Transmetohet nga Sehl ibėn Sad es Saidi (Allahu qoftė i kėnaqur me tė!) se erdhi njė njeri te Resulullahu (salallahu alejhi ue selem) dhe i tha: “O i Dėrguar i Allahut! Mė drejto nė njė vepėr qė kur ta veproj atė do tė mė dojė Allahu dhe do tė mė duan njerėzit? I Dėrguari (salallahu alejhi ue selem) thotė: “Bėhu asket (mos lakmo) nė kėtė botė, do tė tė dojė Allahu, kurse mos lakmo nė atė qė ėshtė te njerėzit (nė dorė tė tyre) qė tė duan njerėzit.” (Ibėn Maxhe. Shejh Albani e cilėson hadithin tė saktė.)

Komenti i hadithit

Ky hadith nė vete pėrmban dy porosi mjaft tė rėndėsishme pėr muslimanin:

1. Asketizmi nė kėtė botė qė ėshtė shkak pėr tė arritur dashurinė e Allahut.

2. Asketizmi apo moslakmia ndaj asaj qė gjendet nė duartė e njerėzve, qė ėshtė shkak i arritjes sė dashurisė nga njerėzit.

Kuptimi i asketizmit nė Islam

Ėshtė njė dallim shumė i madh rreth asaj se si e pėrkufizon Islami asketizmin dhe si e pėrkufizojnė fetė e tjera.

Tė tjerėt e kuptojnė asketizmin qė njeriu ta braktisė kėtė botė nė pėrgjithėsi dhe tė mos shijojė asnjė lloj tė kėnaqėsive, duke sqaruar se me kėtė abstenim tė trupit nga kėnaqėsitė arrijnė kulminacionin e dėlirėsisė sė shpirtit.

Islami e mėson njeriun se i lejohet tė kėnaqet nė kėtė botė, por duhet tė kuptojė drejt rolin e tij nė kėtė dhe se kėto kėnaqėsi janė kalimtare dhe nuk duhet tė mashtrohet pas tyre, por ai ka nevojė tė parapėrgatitet dhe tė punojė pėr kėnaqėsitė e pėrjetėshme.

Transmeton Imam Ahmedi nga Ebu Idris Haluani (Allahu qoftė i kėnaqur me tė!) se ka thėnė): “Zuhdi nė kėtė botė nuk do tė thotė qė gjėrat e lejuara njeriu duhet t`i bėjė haram (t`ia ndaloj vetes), e as ta humbė pasurinė (mos ta posedojė atė), por zuhdi  nė kėtė botė ėshtė kur njeriu ėshtė mė i sigurtė nė atė qė ėshtė nė duart e Allahut, se sa nė atė qė ėshtė nė duart e tij dhe nėse i dhurohet diēka, tė jetė mė i interesuar qė tė pėrfitojė sevapin nga ajo, se sa tė mbetet ajo nė duart e tij.”

Pėr tė kuptuar mė mirė zuhdin nė Islam do tė cekim disa thėnie tė dijetarėve pėr tė.

Sufjan ibėn Ujejne thotė: “Zahid nė kėtė botė ėshtė ai njeri tė cilit nėse i dhurohet e mira (begati) falenderon dhe nėse sprovohet duron.”

Vehb Ibėn Uirdi ka thėnė: “Zuhd nė kėtė botė ėshtė qė tė mos pikėllohesh pėr atė qė tė ka humbur e as tė mos gėzohesh (tepėr) pėr atė qė e ke fituar.”

Pėrkufizimi pėrmbledhės i asketizmit nė Islam mund tė jetė: “Mosdhėnia e tepruar e muslimanit rreth kėsaj bote, sa e harron botėn tjetėr.”

Rreth zuhdit tė muslimanit nga kjo botė kemi shumė citate kuranore, ku aludojnė se kjo gjė ėshtė me vlerė shumė tė madhe dhe e kundėrta e saj (dhėnia pas kėsaj bote) ėshtė e keqe pėr tė. Allahu i Lartėsuar thotė:

 “Po ju i jepni pėrparėsi jetės sė kėsaj bote. E dihet se jeta e botės tjetėr ėshtė mė e dobishme dhe e pėrjetshme” (Ala, 16-17)

Gjithashtu thotė: “Atė, vend tė pėrjetshėm (xhenetin) u kemi pėrcaktuar atyre qė nuk duan as mendjemadhėsi e as ngatėrresė nė tokė, e pėrfundim i kėndshėm u takon atyre qė i frikėsohen Allahut.” (Kasas, 83)

Kjo ishte porosia e parė qė nėnkuptuam nga hadithi, kurse sa i pėrket porosisė sė dytė tė kemi asketizėm (moslakmi) nė atė qė ėshtė nė duart e njerėzve, ekzistojnė shumė hadithe ku Profeti urdhėron nė ndershmėri dhe ta ndalojmė veten nga tė kėrkuarit prej njerėzve. Kjo e tėra ndikon qė njerėzi tė na urrejnė, pėr shkak se pasuria ėshtė e dashur tek ata dhe kush kėrkon nga ata atė qė ėshtė e dashur pėr ta do ta urrejnė. Kurse, kush nuk u kėrkon atyre, pasurinė qė e kanė nė dorė, do ta nderojnė dhe do ta duan.

Dobitė e hadithit:

1. Jeta e kėsaj bote ėshtė kalimtare dhe njeriu nuk duhet tė mashtrohet me tė, pėr shkak se kjo ėshtė shkak i  fitimit tė dashurisė sė Allahut ndaj neve.

2. Tė qenurit i kėnaqur me furnizimin hallall pas mundit qė kemi dhėnė pėr fitimin e tij.

3. Tė ruajturit e vetes nga harramet dhe dyshimet.

4. Ta ketė njeriu pasurinė dhe kėnaqėsitė e kėsaj  bote nė dorė e jo nė zemėr. Dhe tė gjitha kėto janė mjete e jo qėllime.

5. Asketizmi nuk duhet tė nėnkuptohet qė njeriu qė ėshtė i varfėr dhe tė mos punojė qė tė fitojė nė kėtė botė, por ai duhet ta mirėmbajė veten.

Pėrgatiti: Alaudin Abazi

25.11.2005