Fjalimi kuranor
ėshtė fjalim i sinqertė dhe i drejtė. Lajmet e
tij janė tė vėrteta dhe vendimtare. Kurani ėshtė
seriozitet dhe nuk ėshtė tallje: "Atij nuk
mund ti afrohet gėnjeshtra nga asnjėra anė. Kjo
ėshtė shpallje prej njė tė Urti qė meriton tė
gjitha lavdet." (Fussilet, 42); ''Sikur
ai tė mos ishte prej Allahut, do tė gjenin nė tė
shumė kundėrthėnie.'' (Nisa, 82)
Biseda jonė nė kėtė shkrim do tė sillet rreth
ajetit kuranor ku Allahu i Lartėsuar thotė: "Urdhėroje
familjen tėnde, qė tė falė namazin dhe kėmbėngul
pėr kėtė! Ne nuk tė kėrkojmė ty ndonjė furnizim:
jemi Ne qė tė ushqejmė! Pėrfundimi i lumtur
qėndron nė frikėn ndaj Allahut." (Taha, 132)
Ajeti, edhe pse i drejtohet tė Dėrguarit tė
Allahut, lavdėrimi dhe paqja e Allahut qoftė mbi
tė, i drejtohet edhe umetit tė tij pas vdekjes
sė tij. Urdhėron familjarėt nė veēanti dhe
prijėsit nė pėrgjithėsi qė t'i urdhėrojnė ata qė
i kanė nė pėrkujdesje me namaz.
Sheriati islam ėshtė plot argumente nxitėse pėr
namazin, pėr faktin se namazi ėshtė shtylla e
fesė dhe mbajtėse e saj. Me faljen e namazit
mbahet edhe feja, ndėrsa me largim prej tij nuk
mbahet feja.
Ēėshtja kryesore nė ajet ėshtė se fjalimi u
drejtohet mbikėqyrėsve tė familjes qė t'i
obligojnė fėmijėt e tyre dhe ata qė i kanė nė
pėrkujdesje me namaz si parapėrgatitje pėr tė.
Nė hadithin e saktė, tė cilin e shėnon Ebu
Davudi, thuhet: "Urdhėroni fėmijėt tuaj me
namaz kur t'i kenė mbushur shtatė vjet, ndėrsa
rrihni (nga pak) kur t'i kenė dhjetė vjeē."
Ėshtė transmetuar nga Umeri, Allahu qoftė i
kėnaqur me tė, kur zgjohej natėn pėr namaz e
zgjonte edhe familjen e tij dhe lexonte fjalėn e
Allahut tė Lartėsuar: "Urdhėroje familjen tėnde,
qė tė falė namazin dhe kėmbėngul pėr kėtė!''
Pasi zemrat anojnė drejt kėrkimit tė pushimit
dhe janė tė plogėshta e pėrtace pėr kryerjen e
asaj me tė cilėn janė obliguar, ka ardhur urdhri
hyjnor pėr tė qenė kėmbėngulės dhe i vazhdueshėm
nė kryerjen e namazit.
Nga ajeti dikush mund tė kuptojė se adhurimet
mund tė jenė pengesė nė arritjen dhe fitimin e
furnizimit; ajeti ka sqaruar se ēėshtja e
furnizimit ėshtė ēėshtje e Allahut tė
Madhėrishėm, Zotit tė robėrve dhe Rregulluesi i
furnizimeve, kėshtu qė Ai thotė "Ne nuk tė
kėrkojmė ty furnizim", do tė thotė nuk tė
kėrkojmė ta furnizosh veten e as ata, tė harrosh
namazin pėr shkak tė preokupimit tėnd me
furnizim, por Ne tė garantojmė furnizimin tėnd
dhe tė atyre. Ngjashėm me kėtė kuptim ėshtė edhe
ajeti tjetėr kuranor kur thotė Allahu i
Madhėrishėm: "Xhinėt dhe njerėzit i kam
krijuar vetėm qė tė Mė adhurojnė. Unė nuk kėrkoj
prej tyre risk, as nuk dėshiroj qė tė Mė
ushqejnė. Vėrtet, Allahu ėshtė Furnizuesi i
vetėm, i Fuqishmi, i Plotpushtetshmi." (Dharijat,
56-58)
Lexues i nderuar, ki kujdes tė mos kuptosh nga
ajeti tėrheqjen dhe mosangazhimin nė kėrkimin e
furnizimit dhe t'i braktisėsh shkaqet e tij. Kjo
assesi nuk nėnkuptohet me kėtė dhe ky ėshtė
kuptim i mangėt i ajetit. Tė mjafton nė kėtė
kontekst fjala e Allahut tė Lartėsuar: "Ai
jua ka bėrė tokėn tė pėrdorshme, andaj ecni
nėpėr viset e saj dhe ushqehuni me atė, qė ju ka
dhėnė Ai." (Mulk, 15). Ajetet kuranore nė
kėtė drejtim janė tė shumta, prandaj mos tė tė
ngatėrrohet kjo ēėshtje. Ajo qė ndalohet dhe
qortohet ėshtė tė preokupohesh me shkaqet e
furnizimit dhe ta harrosh adhurimin e Allahut tė
Lartėsuar e sidomos namazin, pėr faktin se
namazi ėshtė adhurimi qė pėrsėritet mė shumė nė
jetėn e muslimanit. Nėse ėshtė kuptuar kjo,
atėherė domethėnia e ajetit ėshtė: Nėse e fal
namazin ti dhe familja jote- dhe i merr
shkaqet e furnizimit do tė tė vijė risku prej
nga nuk e pret ashtu siē thotė Allahu i
Lartėsuar: "Atij qė i frikėsohet Allahut, Ai
do ti gjejė rrugėdalje (nga ēdo vėshtirėsi) dhe
do ti japė risk prej nga nuk e pret." (Talak,
2-3)
Nė kėtė kontekst ėshtė e dobishme tė pėrmendim
hadithin qė e transmeton Ebu Hurejra, Allahu
qoftė i kėnaqur me tė, se i Dėrguari i Allahut
ka thėnė: "Allahu i Lartėsuar ka thėnė: O biri
i Ademit, mė adhuro Mua, do tė ta mbush gjoksin
me pasuri dhe do ta largoj nga ti varfėrinė. E
nė qoftė se nuk e bėn kėtė, atėherė do ti mbush
duart e tua me punė (do tė kesh telashe) dhe nuk
do tė ta largoj varfėrinė." (Shėnon Tirmidhi,
Ibn Maxhe dhe tė tjerėt).
Nė pėrfundim tė kėtij ajeti kuranor themi se
ēėshtja e urdhėrimit tė familjes me kryerjen e
adhurimeve islame nė pėrgjithėsi dhe namazit nė
veēanti dhe kujdesi pėr to nė kėtė konsiderohet
obligim parėsor prej obligimeve tė prindėrve e
veēanėrisht tė babait. Dhe ky obligim ka nevojė
pėr durim, qetėsi, vazhdimėsi dhe gjithashtu
edhe pėr urtėsi, me tė cilėn duhet tė stoliset
ēdo prind.
Gjithashtu ajeti na bėn me dije se prindėrit nuk
duhet tė tregohen neglizhues kundrejt kėtij
obligimi duke u argumentuar me sigurimin e
furnizimit tė fėmijėve tė tyre. Kėtė ēėshtje e
ka siguruar dhe garantuar Allahu i Madhėrishėm,
por me marrjen e shkaqeve dhe kėrkimin e tij.
Allahu e di mė sė miri!
Pėrgatiti: Almedin Ejupi
20.9.2009
|