A i lejohet muslimanit tė rrahė gruan e vet nė mėnyrėn mė mizore?
21.12.2009 19:29:02

Pyetja:

Pas shumė e shumė problemeve me burrin tim ka ardhur puna deri te rrahja edhe pėr shkak se ka dashur tė mė ēojė nė podrumin e shtėpisė pėr tė mė mbytur kam ikur nga duart e tij, pas kesaj jemi ndarė. Tė dy bėjmė namaz dhe tė dy e ndjekim rrugėn e Pejgamberit tonė (alehi selam). Ju lutem mė tregoni ēfarė tė bėj? A i lejohet muslimanit tė rrahė gruan e vet nė mėnyrėn mė mizore, apo ka tė bej diēka me magji ketu? Mė tregoni! Allahu ju shpėrbleftė me tė mirat e Tij!

Pėrgjigja:

Falenderimet i takojnė Allahut, paqja dhe bekimet e Tij qofshim mbi tė dėrguarin e Tij Muhamed, mbi familjen, shokėt dhe tė gjithė ata qė ndjekin rrugėn e tij deri nė Ditėn e Gjykimit.

Motėr e nderuar!

E lexuam letrėn tuaj rreth problemit pėr tė cilin na keni shkruar. Duke e pasur parasysh llojin e problemit tuaj, pastaj edhe pėr kėtė shumė pak ėshtė shkruar te ne, posaēėrisht se si perceptohet ajo nė aspektin Islam, ne do tė mundohemi ta trajtojmė fillimisht atė nė pėrgjithėsi, pastaj do t`i qasemi problemit tuaj konkretisht.

Ajo qė ėshtė mėse e qartė nga jeta e pėrditshme e dimė se mospajtimet dhe problemet bashkėshortore janė tė paevitueshme. Por te disa nga njerėzit janė mė tė theksuara. Sido qė tė jetė problemet janė nga natyra e jetės sė njeriut, prandaj ėshtė me rėndėsi kontrollimi i kėtyre problemeve dhe moslejimi qė ato tė ekzagjerohen dhe tė rriten. Kjo, padyshim, kėrkon mendjemprehtėsi, njohuri dhe eksperiencė, gjėra qė shumė njerėzve ju mungojnė.

Neve e gjejmė praktikisht se “problemi i kuptimit tė ndėrsjellėt ndėrmjet burrit dhe gruas” ėshtė njėri nga shkaqet qė na dėrgon deri te prishja e martesės apo shkurorėzimi. Kėtė problem e ushqejnė edhe disa veēori tė tjera qė janė prezente te njerėzit, si inati, kokėfortėsia, insistimi nė mendimin e tij, dėshira e dominimit, nxitimi dhe shpėrthimi nė marrjen e vendimeve, etj. Kėto e bėjnė njeriun qė tė hidhėrohet dhe t`i ngrihen nervat dhe tė reagoj me forma tė gabuara nė evitimin e problemeve dhe zgjidhjen e tyre.

Problemet bashkėshortore kėrkojnė njė trajtim tė veēantė, duke i pasur parasysh tė gjitha segmentet qė luajnė rol nė kėtė fushė, pastaj edhe kėrkohet profesionalizėm, por me kėtė rast neve do tė mundohemi tė bėjmė njė qasje nga aspekti islam, se si duhet tė evitohen kėto probleme, apo si e shikon Kurani se duhet tė zgjidhen kėto probleme, duke mos u zgjeruar shumė.

Allahu i Lartėsuar nė Kuran thotė: “... E ato qė keni dro kryelartėsisė sė tyre, kėshilloni, (pastaj) largohuni nga shtrati (e mė nė fund), edhe rrihni (lehtė, nėse nuk ndikojnė kėshillat as largimi), por nė qoftė se ato kthehen pėrsėri te bindja ndaj juve (ju respektojnė), atėherė mos kėrkoni kundėr tyre mjete (pėrēmuese e mėrzitėse). Vėrtetė Allahu ėshtė kurdoherė mė i larti, mė i madhi.”

“Nėse i frikėsohen pėrēarjes mes tyre (burrit e gruas), dėrgoni (caktoni) njė gjykatės nga familja e tij dhe njė gjykatės nga familja e saj. Nėse ata tė dy (ndėrmjetėsuesit) kanė pėr qėllim pajtimin, Allahu ju mundėson afrimin mes tyre (burrit e gruas). Allahu ėshtė i dijshėm, ėshtė Njohės i mirė. (Nisa, 34-35)

Nė kėto dy ajete e sipėrpėrmendura, Allahu i Lartėsuar na tregon metodologjinė qė duhet tė pėrdorim nė rast tė mospajtimit apo problemeve ndėrmjet burrit dhe gruas.

Allahu i Lartėsuar thotė: “... E ato qė keni dro kryelartėsisė sė tyre”, kometatorėt e Kuranit kur sqarojnė domethėnien e fjalės “kryelartėsi” e qė nė gjuhėn arabe thuhet “nushuz” thonė se ėshtė fjala pėr mosdėgjimin dhe mosrespektimin e grave ndaj burrave tė tyre. Pra ėshtė fjala se nėse ndodh ndonjė konflikt ndėrmjet burrit dhe gruas, pa marrė parasysh ēfarė lloji mund tė jetė ai, udhėzohet burri pėr hapat preventive qė duhet tė ndėrmarrė nė evitimin e problemit. Nga kėto dy ajete nxjerrim katėr hapa, apo forma me tė cilat duhet burri tė ballafaqohet apo t`i qaset problemit.

Hapi i parė: Ėshtė se nga burri kėrkohet ta kėshillojė gruan e tij dhe tė sqarohet me tė. Kjo nėnkuptohet nga pjesa e ajetit ku urdhėrohet burri, sė pari, ta kėshillojė gruan. Nė kėtė rast, themi se fjala e mirė mund tė luaj rol shumė konstruktiv nė zgjidhjen e problemit, kėshtu qė ai duhet nėpėrmjet dialogut t`ia bėj vetes njė rishikim nė formėn se si bisedon me gruan dhe e kėshillon atė, ta pėrmbaj veten, larg nga ekzagjerimi i problemeve. Kėshtu qė, tė mundohet tė jetė i arsyeshėm dhe i urtė nė formėn se si u qaset problemeve dhe mospajtimeve, duke lėnė hapėsirė qė edhe gruaja tė shprehet nė vėrejtjet e saj.

Hapi i dytė: Tė cilėn duhet ta ndėrmarrė burri, ėshtė largimi nga shtrati i gruas. Allahu i Lartėsuar pėrmendė pas kėshillimit, nėse kjo nuk ka efekt ta marrim hapin tjetėr e ai ėshtė: “... largoni nga shtrati…”

Tė larguarit nga shtrati, sipas komentatorėve tė Kuranit mund tė jetė disa forma, sipas Ibėn Abasit dhe disa tė tjerėve nuk nėnkupton tė largohet komplet nga shtrati, por ajo nėnkupton t`ia kthej shpinėn dhe tė mos bėj marrėdhėnie me tė. Kurse Muxhahidi, Hasan Basriu dhe disa tė tjerė thonė se ėshtė pėr qėllim tė larguarit tėrėsisht nga shtrati. Shejh Muhamed Salih Uthejmin sqaron se muslimani vepron nė bazė tė situatės dhe rrethanave. Gjithashtu, edhe nė bazė tė peshės sė mosdėgjimit apo mosrespektimit tė gruas.

Kurtubi tregon se kjo formė e sjelljes nga ana e burrit ėshtė mjaft efektive, pasi largimi i burrit nga gruaja, nėse ajo ka dashuri ndaj burrit, ėshtė shumė e vėshtirė dhe kjo e bėnė atė tė kthehet nga kryelartėsia e saj.

Hapi i tretė: Nėse largimi nga shtrati nuk ndikon nė evitimin e problemit, atėherė hapi i tretė qė e ndėrmerr burri nė kėtė rast ėshtė rrahja. Mirėpo kėtu duhet ta bėjmė tė qartė se nuk ėshtė pėr qėllim me rrahje se burri ka tė drejtė tė pėrdorė forcėn dhe dhunėn. Por ėshtė pėr qėllim ajo rrahje e cila nuk ėshtė e fuqishme si transmeton tabiini, Ata ibėn Rebah: “E kam pyetur Ibėn Abasin se ēfarė nėnkuptojmė me rrahje jo tė furishme?” Ai thotė: “Tė bėhet rrahja me misvak (brushė e dhėmbėve e cila pėrdorej nė atė kohė) apo diēka e ngjashme  me kėtė.”

Nė ajetin e parė Allahu i Lartėsuar sqaron tri hapat e parė qė duhet t`i ndėrmarrė burri nė zgjidhjen e problemit. Nė fund tė ajetit bėhet njė vėrejtje mjaft me rėndėsi ndaj burrave, Allahu i Lartėsuar thotė: “... por nė qoftė se ato kthehen pėrsėri te bindja ndaj juve (ju respektojnė), atėherė mos kėrkoni kundėr tyre mjete (pėrēmuese e mėrzitėse). Vėrtetė Allahu ėshtė kurdoherė mė i larti, mė i madhi.”

Nė kėtė vend Allahu i Lartėsuar ua tėrheq vėrejtjen burrave tė jenė tė butė respektues ndaj grave tė tyre, duke i rikujtuar ata se derisa burri ka mundėsi pėr shkak tė pozitės qė ka ta keqtrajtoj gruan ta ketė parasysh nė fuqinė e Allahut dhe se Ai ėshtė mė i larti dhe mbikėqyr ēdo sjellje tė burrit.

Hapi i katėrtė: Nėse problemi ndėrmjet burrit dhe gruas ka arritur shkallėn se mund tė flitet pėr prishje tė kurorės apo divorc, atėherė kėrkohet nga ata dy tė caktojnė njerėz qė do ta ndihmojnė zgjidhjen e problemit. Allahu i Lartėsuar thotė: “Nėse i frikėsohen pėrēarjes mes tyre (burrit e gruas), dėrgoni (caktoni) njė gjykatės nga familja e tij dhe njė gjykatės nga familja e saj. ...”

Pėrēarja pėr tė cilėn bėhet fjalė nė kėtė ajet ėshtė pėr qėllim ndarja ndėrmjet burrit dhe gruas.

Kurse sa i pėrket gjykatėsve nga ky ajet kuptohet se duhet tė jenė nga familjet e burrit dhe gruas. Dhe ata duhet tė jenė njerėz autoritativė, tė njohur pėr drejtėsi, dije dhe mendjemprehtėsi. Nėse nė familjet e tyre nuk ka tė tillė, atėherė kalohet te tė tjerėt. Detyra e kėtyre dyve ėshtė se ata tė mundohen ta bėjnė zgjidhjen e problemeve ndėrmjet burrit dhe gruas duke i perceptuar mirė esencėn e kėtyre problemeve.

Kėto hapa tė cilat pėrmenden nė kėto dy ajete tė sipėrpėrmendura tregojnė shumė qartė formėn qė duhet ta pasojė muslimani nė zgjidhjen e problemeve bashkėshortore dhe se si t`i evitojė ato.

Ashtu siē e pėrmenda mė herėt se pėr kėtė problematikė ka mjaft ēfarė tė shtohet, por ne do tė ndalemi kėtu. 

Kurse sa i pėrket problemit tuaj ne do tė mundohemi t`i pėrgjigjemi, por fillimisht pėrgjigjet pėr shumė nga kėto ēėshtje qė ju pyesni mund t’i gjeni mė lartė.

Kurse rreth asaj se ēfarė duhet tė bėni ju konkretisht, ne nuk kemi mundėsinė ta sqarojmė qartė, pasi nuk kemi njohuri tė pėrafėrta pėr esencėn e problemit, pastaj edhe deri ku ka shkuar ndarja pėr tė cilin ju flitni.

Duke u nisur edhe nga fakti se ju qė tė dy jeni besimtarė, mundoheni t`i pėrmbaheni mėsimeve islame dhe jeni tė kėnaqur nė gjykimin qė bėhet nė bazė tė Kuranit dhe sunetit, themi se kėrkoni ndonjė hoxhė autoritativ qė i njeh dispozitat e martesės dhe shkurorėzimit. Shkoni tek ai dhe tregojani problemin nė pėrgjithėsi dhe prisni nė atė qė ju propozon ai. Lus Allahun e Lartėsuar t’ju japė sukses nė zgjidhjen e problemit dhe tė ju shpėrblejė me xhenet!

Alaudin Abazi

02.06.2006


Në emër të Allahut, Mëshiruesit, Mëshirëplotit!

Paqja dhe bekimi i Allahut qoftë mbi të Dërguarin Muhamed, mbi familjen e tij dhe mbi pasuesit e tij!

 

Të nderuar vizitorë!

Ju njoftojmë se përkohësisht nuk mund t'u përgjigjemi më pyetjeve të dërguara prej jush.

Ju shprehim falënderimin dhe mirënjohjen tonë për letrat tuaja dhe ju kërkojmë ndjesë për pamundësinë  e përgjigjeve.

Vazhdoni të na vizitoni për artikujt e rinj që do të publiklohen në të ardhmen, në dashtë Allahu.

Allahu ju shpërbleftë për mirëkuptimin tuaj.

 

Redaksia

Desktop Poster

Posteri
Shiko galerine

Abonohu

Email adresa juaj:
 

Kursi Islam

Sample image
Kursi Islam pėr biznesmenė dhe tregtarė! Ligjėrata nga hoxhallarė eminent.

Dėgjo Kur'an

Sample image
Dėgjo Kur'an me titrim nė Gjuhėn Shqipe.Poashtu mund t'a zgjedhni recituesin.

Pėr ty motėr

Sample image
www.pertymoter.net | Webfaqe islame, ekskluzive pėr gjininė femėrore.

Na shkruani

Sample image
Opinionet ,sygjerimet apo pyetjet tuaja na dėrgoni nė: pyetje@klubikulturor.com



Tė gjitha drejtat e rezervuara. Klubi Kulturor (c) - 2010