Hytbe

Shkencore
Urtėsi

Ėndėrrat

Ligjėrata

Ilahi

Faqja juaj

Faqja kryesore

Kuran

Hadith
Akide

Fikh

Tefsir

Tema

Pyetje

 

www.albislam.com
 
www.fjalaebukur.com
 
www.ankebut.com
 
www.krenaria.com
 
www.dritaebesimit.com
 
www.audionur.com
 
www.pertymoter.net
 
www.islamgjakova.net
 
www.ilahi-ks.com
 

 
 
 
 
 
 
 
 

Pyetja:

Es-selamu alejkum ue rametullahi ue berekatuhu!
Mė ka ardhur njė ofertė qė tė studioj jashtė vendit (Kosovės), nė SHBA, kėshtu qė mundėsisht tė mė pėrgjigjeni nė kėto pyetje sa mė shpejt tė jetė e mundur.
1)-Gjatė udhėtimit me aeroplan, a duhet t’i fal namazet nė tė (aeroplan) apo kur tė arrij destinacionin, duke pasur parasysh kohėn e gjatė tė udhėtimit?
2)-A duhet t’i shkurtoj namazet kur tė mbėrrij nė destinacion (si student sa qėndroj aty 1, 2 vite), apo edhe nėse mė jepet mundėsia e faljes gjatė rrugės (nė ndonjė ndalesė)?
3)-Nėse kam harruar (inshallah teala kurrė) ndonjė namaz, p.sh. drekėn, a bėn ta fal kaza nė ēfarėdo kohe (cilat janė tė ndaluara)?
4)-A ėshtė nė rregull t’i fal sunetet nėse falet namazi pas njė ore (me arsye)?
5)-A duhet tė marr tejemum (si merret tejemumi) nėse nuk ka ujė apo nuk ka tė pastėr, apo edhe nėse shkoj nė xhami edhe aty nuk ka ujė apo tė shkoj nė banesė dhe tė falim aty me abdest?
6)-Nėse keni ndonjė kėshillė pėr tė mė dhėnė.
Allahu subhanehu ue teala ju shtoftė diturinė dhe ju shpėrbleftė me lumturi tė pėrjetshme nė xhenetin Firdeus nė afėrsi tė krijesės mė tė mirė, Pejgamberit Muhamed (s.a.v.s)!


Pėrgjigjja:

Falėnderimet i takojnė Allahut, paqja dhe bekimet e Tij qofshin mbi tė Dėrguarin e Tij Muhamed, mbi familjen e tij, mbi shokėt e tij dhe tė gjithė ata qė ndjekin rrugėn e tij deri nė Ditėn e Gjykimit.

Ju urojmė pėr ofertėn dhe lusim Allahun e Lartėsuar qė tė jetė kjo nė tė mirėn tėnde, tė familjes dhe tėrė popullit tėnd. Amin!

1. Muslimani gjatė udhėtimit ka lehtėsime nė lidhje me faljen e namazit. Atij i lejohen kėto gjėra gjatė udhėtimit:
- Qė namazet katėrrekatėshe (farzi i drekės, i ikindisė dhe i jacisė) t’i shkurtojė nė dy.
- I lejohet qė namazin e drekės dhe tė ikindisė t`i bashkojė dhe t`i falė prej momentit qė hyn koha e drekės deri nė fund tė kohės sė ikindinė, kur ta ketė mundėsinė. Gjithashtu i lejohet t`i bashkojė akshamin dhe jacinė nė falje prej hyrjes sė kohės sė akshamit deri nė fund tė kohės sė jacisė. Ndėrsa namazi i sabahut nuk bashkohet me ndonjė kohė tjetėr, por falet nė kohėn e pėrcaktuar.
- Udhėtari ėshtė i liruar nga falja e namazeve sunete.
- Nėse njeriu ėshtė nė udhėtim dhe hyn koha e namazit, nuk i lejohet qė ta lėrė atė t`i dalė koha, pėr ta falur kur tė arrijė nė destinacion, por e fal nė kohėn e pėrcaktuar duke pasur parasysh lehtėsimet (nė numrin e rekateve dhe nė kohė), tė cilat u pėrmendėn mė lart.
- Nėse udhėtari nuk ka mundėsi qė pėr tė falur namazin tė ndalojė mjetin e transportit, pėr shembull nėse udhėton me autobus publik apo me aeroplan dhe se rrezikohet se do tė kalojė koha e namazit nėse e shtyn faljen deri nė ndalimin e radhės, atėherė lejohet ta falė namazin brenda mundėsive, qoftė edhe nėse nuk ka mundėsi tė ngrihet nė kėmbė ose tė kthehet nga kibla, etj.

2. Muslimani, nėse ėshtė nė udhėtim dhe ndalon pėr njė kohė qė tė ndėrrojė aeroplanin apo autobusin ose deri nė aeroplanin tjetėr i duhet tė presė njė ditė, dy ditė apo edhe mė shumė, ende llogaritet udhėtar dhe i shkurton namazet, pėrveē nėse falet me xhemat nė xhami, atėherė pason imamin dhe i plotėson. Studenti i cili gjendet nė njė vend tė huaj pėr njė kohė tė caktuar me qėllim tė studimeve nuk konsiderohet udhėtar, pasi ai pas udhėtimit pėr atė vend dhe pasi ka arritur nė destinacionin tė cilin e ka synuar, edhe pse nuk llogaritet vendas, ai vendoset aty, merr shtėpi me qira ose vendoset nė konvikt dhe kėshtu ai fillon tė jetojė nė atė vend dhe nuk ėshtė mė duke udhėtuar. Prandaj ky person i fal namazet tė plota dhe nė kohėn e pėrcaktuar.

3. Namazin tė cilin nuk e kemi falur nga harresa, e falim nė atė moment qė na kujtohet pa marrė parasysh ēfarė kohe ėshtė, pasi Muhamedi, lavdėrimi dhe paqja qofshin mbi tė, nė njė hadith thotė: “Kush fle nė kohėn e namazit apo e harron atė, le ta falė nė atė moment qė t`i kujtohet dhe nuk ka ndonjė kompensim (shpagim) tjetėr vetėm se kėtė.” Shėnon Buhariu, Muslimi dhe tė tjerėt. Pra nė faljen e namazeve farze kaza nuk shikohen kohėt e ndaluara tė faljes, sikurse momentet e lindjes sė diellit, kur ėshtė dielli nė zenit apo perėndimi i diellit. Duke pasur parasysh kėtė, themi se nėse ndodh qė muslimanit i kujtohet se nuk e ka falur njė namaz dhe momenti kur iu ka kujtuar ėshtė kohė nė tė cilėn ndalohen falja e namazeve, siē ėshtė koha e perėndimit tė diellit, atėherė duhet ta falė atė nė atė kohė. Me fjalė tė tjera, koha e ndalesės ka tė bėjė me namazet sunet dhe jo pėr farzet.

4. Namazi tė cilin nuk e kemi falur menjėherė si ka hyrė koha, por e falim pak brenda kohės sė tij, atėherė falim edhe sunetet sė bashku me farzin.

5. Tejemumi merret nė rast tė mosekzistimit tė ujit ose kur kemi ujė, por nuk mund ta pėrdorim atė nga sėmundja ose pėr ndonjė arsye tjetėr. Gjithashtu duhet ta kemi parasysh se nė tejemum nuk kalohet nė rast se vetėm nuk kemi ujė, por duhet tė japim mund nė gjetjen e tij dhe nėse nė kėtė rast nuk gjejmė, atėherė kalojmė nė tejemum. P.sh., nėse nė shtėpi nuk kemi ujė (ėshtė ndalur uji), por te fqinji ka ujė, atėherė nuk lejohet tė marrim tejemum, por nė kėtė rast duhet tė shkojmė dhe tė marrim ujin nga fqinji. Pėr mė gjerėsisht nė lidhje me tejemumin shih:

http://www.klubikulturor.com/fikh/2007/tejemumi_1.htm

6. Ajo me ēfarė do t’ju kėshillonim nė kėtė rast do tė ishte qė ta kujtoni gjithmonė Allahun e Lartėsuar dhe t`i mbėshteteni Atij kudo qė tė jeni. Pastaj do t`ju kėshillonim qė menjėherė si tė udhėtoni atje dhe tė stabilizoheni, tė kėrkoni komunitetin musliman tė atij qyteti dhe xhaminė ku ata mblidhen e falin namazin. Mundohuni tė keni lidhje me muslimanėt e atij vend dhe tė keni shoqėri sa mė shumė nga ata, pasi kjo do t’ju ndihmojė tė jeni mė afėr besimit dhe fesė tuaj.

Nė fund, ju urojmė shėndet dhe rehati nė vendin ku do tė shkoni dhe suksese nė mėsime! Amin!

Alaudin Abazi
26.9.2008

                                             www.klubikulturor.com