Fatimah bint Jahja

Fatimah bint Jahja ishte një muxhtehide e madhe e shekullit të 9-të (shprehja muxhtehide është për gjininë femërore). Muxhtehidja është një dijetare e madhe që është në gjendje të nxjerrë argumente nga burimet e ligjit islam.

Muxhtehidët i përdorin këto dije për të dhënë vendime në përputhje me nevojat individuale dhe të shoqërisë. Për të dhënë titullin muxhtehide është e domosdoshme posedimi i njohurive mbi konsensusin dhe pikëpamjet e kundërta të sahabëve, tabiinëve, dhe dijetarëve kryesorë të fikhut dhe muxhtehidëve. Prandaj emërtimi muxhtehide nuk ka qenë çështje e vogël, por Fatimah bint Jahja në të vërtetë e meritoi këtë titull.

Njohuritë e saj ishin të tilla, saqë i ati i saj i cili ishte një dijetar i madh me shumë studentë këshillohej me Fatimen lidhur me shumë çështje juridike-sheriatike. Dijetari i madhe el-Shewkani lidhur me atë thotë: 'Ajo ishte e famshme për shkak të njohurive të saj. Ajo kishte debate me babanë e saj për disa çështje juridike-sheriatike. Babai i saj konfirmoi se Fatimah kishte aplikuar ixhtihadin, argument që tregon se ajo ishte e shquar në njohuri, e që për këtë nuk i thuhet askujt tjetër me përjashtim të atij që e meriton këtë."

Babai i saj e martoi atë me dijetarin al-Mutahhar ibn Muhammed ibn Muhammed ibn Sulejman ( 879). Al-Mutahhar ishte shumë i lumtur pasi sa herë që ai do të kishte dyshim mbi një çështje, ai do t’i referohej gruas së tij për gjykim të çështjeve të komplikuara. Madje edhe kur do ishte me studentë dhe do të haste në ndonjë çështje të komplikuar, ai do të ngrihej dhe të shkonte pas perdes, gjersa pas perdes do qëndronte e ulur muxhtehidja e madhe. Kur ai do të vinte përsëri me përgjigjen, studentët e tij do të thoshin: "Kjo nuk është nga ti, por nga pas perdes."
 
 

Bintus Sabeel
15.11.2009

 

Shënim: Kjo temë është publikuar në një rubrikë  të lirë dhe materialet që publikohen në të nuk do të thotë se përputhen kurdoherë me ato që redaksia e Klubit Kulturor i di për të vërteta.