Unė e ndiej tronditjen tuaj kur lexuat titullin ”Gratė
muslimane qė i mėsuan burrat e tyre”.
- Kjo goditje ka shumė tė ngjarė tė vijė pėr shkak tė
gjendjes sė dobėt qė sot haset tek shumė muslimanė.
Gratė muslimane sot nuk mund t’ķ mėsojnė burrat e tyre
pėr shkak se:
1. Ato nuk i kanė ato njohuri qė t’u mėsojnė burrat e
tyre vazhdimisht.
2. Burri nuk dėshiron tė mėsojė nga gruaja e tij (pasi
ndihet i turpėruar “si tė mėsoj unė nga gruaja ime?").
3. Njėra palė apo tė dyja palėt janė tepėr tė zėna pėr
tė ndarė kohė pėr t’u ulur sė bashku dhe tė mėsojnė pėr
dinin¹ e Allahut.
4. Njėra palė apo tė dyja palėt nuk kanė interes ose
kanė njė interes minimal pėr studimin e Islamit.
Megjithatė, muslimanėt e djeshėm ishin shumė mė tė
ndryshėm nga muslimanėt e sotėm. Ishte njė kohė kur tė
dy, si burri edhe gruaja, do tė uleshin sė bashku me njė
dashuri tė pėrbashkėt pėr njohuritė e kėtij dini.
Ata qė i njohin njohuritė islame e dinė se dijetarėt
islamė udhėtonin pėr muaj tė tėrė nė ndjekje tė njė
hadithi tė Pejgamberit a.s.
Pėr njerėzit e tillė, martesa me njė grua dijetare ishte
njė nga bekimet mė tė madhėshtore nė kėtė botė dhe njė
burim i respektit dhe nderit.
Si atėherė ėshtė e mundur qė disa i etiketojnė
studiuesit (dijetarėt) e Islamit si patriarkalė dhe
keqpėrdorues tė femrave?
Mjerisht, gjersa bota sillet, injoranca pėrhapet, kurse
modernistet (nga “feministet islame”) bėjnė thirrje pėr
riinterpretim tė jurisprudencės islame nė tėrėsi, duke
pretenduar se Islami qė hasim sot ėshtė rezultat i
opinioneve, mendimeve dhe ideve mashkullore.
Ky libėr ėshtė
-pėr tė gjithė ata qė besojnė se ėshtė degraduese qė tė
mėsohet nga gruaja.
-pėr tė gjithė ata qė thanė se femra nuk kishte rol nė
pėrhapjen e dijes islame.
-pėr tė gjithė ata qė thonė se Islami ėshtė njė
keqpėrdorues i femrave dhe religjion patriarkal.
-pėr tė gjitha ato gra qė kėrkojnė ta ndryshojnė
jurisprudencėn islame duke pretenduar se ėshtė
andocentrik.
Unė ju sfidoj pėr tė lexuar mė tej.
- Fatimah bin-at Mundhir ibn al-Zubejr al Awam
Asma ėshtė njė figurė e njohur nė historinė islame jo
vetėm pėr shkakun se ishte vajza e Ebu Bekrit dhe motra
e Aishes, por sepse ishte njė grua e bindur e sahabit
Zubejr ibn al 'Awami. Roli i saj nė pėrkrahjen e
Pejgamberit a.s ėshtė shembull i gjallė qė sfidon ēdo
kohė nė analet e historisė islame.
Ajo u emėrua me nofkėn “Dhat at Nitakajn”, gruaja me dy
rripa, pėr shkak tė njė rasti nė tė cilin ajo pėrdori dy
rripat e brezit me qėllim qė t’i dėrgojė ushqim
Pejgamberit a.s dhe tė atit tė saj, Ebu Bekrit. Ata
ishin larguar nga Meka pėr nė Medinė pasi ishin
pėrndjekur nga armiqtė dhe pėr kėtė shkak ishte detyrė e
Asmas qė t’u dėrgojė ushqim atyre me shkallėn mė tė
lartė tė fshehtėsisė, madje nė fund tė shtatzėnisė asaj
iu desh tė ngjitet deri nė kodrėn Theur. Pėr ju qė nuk e
njihni gjeografinė e kėsaj kodre, sa pėr ilustrim edhe
tė rinjtė mbeten pa frymė nga ashpėrsia e kodrės.
Ēfarė e detyroi Asmėn me foshnjėn e saj tė palindur qė
tė ndėrmarrė njė udhėtim kaq tė rrezikshėm? A nuk ishte
pėr tjetėr gjė veēse dashurisė sė thellė pėr Pejgamberin
a.s dhe babanė e saj Ebu Bekrin? Kur Ebu Xhehli erdhi te
shtėpia e Ebu Bekrit, ishte i tėrbuar dhe i zemėruar. Ai
e pyeti Asmėn se ku gjendej babai saj dhe i Dėrguari
fisnik, por ajo qėndroi e fortė dhe u pėrgjigj se nuk e
dinte vendndodhjen. Pastaj Ebu Xhehli e goditi me
shpullė, kurse ajo qėndronte e fortė dhe nuk qau, duke
qėndruar me njė zemėr tė mbushur me dashuri pėr kėtė
din.
Dashuria e saj nuk mbaroi me vdekjen e Resulullahut, por
ajo e inspiroi kėtė dashuri nė zemrat e fėmijėve dhe
nipave tė saj. Njė mbesė e tillė qė pėrfitoi shumė nga
shoqėria e Asmės ishte Fatimah al Mundhir : Allahu xh.sh.
e kishte zgjedhur Fatimen qė tė jetė dritė, madje edhe
nė ditėt e sotme nėpėr librat e hadithit.
Fatimah bint al Mundhir ėshtė e respektuar si njė nga
tabiaa’at kryesore tė asaj kohe dhe ishte e njohur si
njė fakihah (juriste islame) dhe ishte e martuar me
Hishaam 'Urwah ibn al-Zubejrin . Hishami ishte njė
dijetar dhe transmetues i madh dhe nga studentėt
kryesorė tė tij ishin Imam Ebu Hanifja, Imam Maliku,
Shubah dhe Sufjan Etheurij.
Hishami nuk kishte pėrfituar shumė hadithe tė
Pejgamberit a.s. sikurse kishte marrė dije Fatimah nga
Asma, porse Hishami e pyeste gruan e tij qė t’ia mėsonte
atij dijen e saj mbi hadithet e Pejgamberit a.s dhe kėto
dije Hishami i mbante nė mend dhe ua pėrcillte
studentėve dhe shokėve tė tij.
Shumė transmetues kanė transmetuar nga Fatimah, si p.sh
Muhammed ibn Ishaku (autor i njė libri shumė njohur tė
sires) dhe shumė tė tjerė. Burri i saj, Hisham al-Zubajr
ibn al 'Awami, ėshtė figura kyēe nė transmetimin e
haditheve prej Fatimes.
Mė poshtė janė vetėm disa nga shembujt mė tė mėdhenj dhe
tė pranuar njėzėri nė librat e hadithit, nė tė cilėt
Hishami transmeton drejpėrdrejt nga gruaja e tij
Fatimah.
1. Hishami transmeton nga gruaja e tij Fatimah e ajo nga
gjyshja e saj Asma, e cila kishte thėnė: “Njė grua erdhi
tek i Dėrguari i Allahut dhe tha: “O i Dėrguari i
Allahut, kam njė vajzė tė martuar (e cila ėshtė njė nuse),
por ajo ka njė sėmundje (Hasbah), qė i janė rralluar
flokėt e saj. A mundem qė t’i bashkangjes flokė tė tjera
nė fijet e flokut?” I Dėrguari i Allahut tha: “Mallkimi
i Allahut ėshtė mbi atė qė vepron kėshtu (i shton flokėt
nė kėtė mėnyrė) dhe mbi atė qė e kėrkon kėtė.”
Ky hadith ėshtė transmetuar nė:
• Sahih al Buhari
• Muslim
• Al-Nes'aiu
• Ibn Maxheh
2. Hishami transmeton nga Fatimah , e ajo nga Asma , e
cila kishte thėnė: “Ne e kemi ngrėnė mishin e njėrit
prej kuajve tanė nė kohėn e Pejgamberit."
Ky hadith ėshtė transmetuar nė:
• Sahih al Bukhari
• Muslim
• Al-Nes'aiu
• Ibn Maxheh.
3. Hishami transmeton nga Fatimah e ajo nga Asma e cila
kishte thėnė: “I Dėrguari i Allahut mė ka thėnė mua:
“Jepni [nga pasuria juaj], shpenzoni [nga ajo] dhe
paguani [nga pasuria] mos u lidhni me tė, pėrndryshe
Allahu do ta mbajė atė mbi ju dhe mos e numėroni [atė],
se pėrndryshe Allahu do tė kėrkojė llogari nga ju."
Ky hadith ėshtė transmetuar nė:
• Sahih al Buhari
• Muslim
• Al-Nes'aiu
4. Gjithashtu Hishami transmeton nga ajo njė hadith tė
gjatė tė gjetur nė Sahihun e Buhariut dhe Muslimit, nė
lidhje me faljen e namazit me rastin e zėnies sė diellit
(eklipsit diellor).
Shumė libra, tė cilėt janė konsideruar si burimet mė tė
besueshme tė njohurive islame, pėrmbajnė hadithe me
zinxhir transemtues qė mbartin emra femrash e qė janė
prova tė mjaftueshme qė burrat muslimanė pa asnjė
turpėrim apo siklet transmetojnė nga gratė e tyre
haptazi.
Po tė mos ishte Hishami , i cili mėsoi nga Fatimah e ajo
nga Asma , ne sot do ishim tė privuar nga perlat e
urtėsisė tė marra nga deti profetik.
Bintus Sabeel
18.10.2009
Shėnim:
Kjo temė ėshtė publikuar
nė njė rubrikė tė lirė dhe materialet qė publikohen nė
tė nuk do tė thotė se pėrputhen kurdoherė me ato qė
redaksia e Klubit Kulturor i di pėr tė vėrteta.