Ngjarjet
rreth Shėn Gjergjit nuk janė historike, por janė mitike.
Mitet nuk janė tė rralla, ato janė si pėrralla ...!
Dita e Shėn Gjergjit, 23 prill, 6 maj, ėshtė njė festė
kristiane, me rrėnjė pagane, por qė kremtohet nė Lindje
e Perėndim, kremtohet me shumė gėzim, e kremtojnė edhe
shqiptarėt, sepse e trashėguan nga tė parėt !
Njė pjesė e shqiptarėve qė e kremtojnė, pėr kėtė aspak
nuk mendojnė ! Ata qė nuk mendojnė, tė vėrtetėn si mund
ta kuptojnė ?
E vėrteta rreth Shėn Gjergjit
Historianėt me famė botėrore kanė hulumtuar, kanė
debatuar, deri nė imtėsi, pėr tė zbuluar tė vėrtetėn
rreth tij. Dhe si pėrfundim, kėtė tė vėrtetė ende s'e
kanė gjetur !
The Catholic Encyclopedia (Enciklopedia Katolike)
shkruan se nuk ka dyshim pėr ekzistencėn historike tė
Shėn Gjergjit, por nuk duhet besuar nė ngjarjet fiktive
qė janė thurrur rreth tij
Pra, ngjarjet rreth Shėn Gjergjit nuk janė historike,
por janė mitike, mitet nuk janė tė rralla, ato janė si
pėrralla !
Kush ishte Shėn Gjergji?
Legjenda thotė se Shėn Gjergji ka lindur nė Kapadokia,
Azi, nė gjysmėn e dytė tė shekullit tė tretė, rreth
viteve 275-385 dhe ėshtė martirizuar nė Palestinė
Shėn Gjergji ka jetuar nė kohėn e perandorit romak,
Dioklecianit, perandor me prejardhje ilire, por qė ishte
njė nga armiqtė mė tė tmerrshėm tė Krishterimit, i cili
e kishte emėruar nė njė post ushtarak me shumė
pėrgjegjėsi, pa e ditur se ai ėshtė i krishterė, armik i
tij !
Kur mė nė fund, perandori romak, Diokleciani, e zbuloi
qė Shėn Gjergji ishte i krishterė, atėherė e burgosi e
torturoi dhe nė fund ia preu kokėn dhe trupin ia copėtoi
Por, edhe pasi i pritet koka dhe trupi i coptohet, Shėn
Gjergji, sėrish, ringjallet dhe tri herė nė kėmbė ēohet !
Me pak fjalė, sepse ka edhe shumė mite, legjenda dhe
pėrralla tė tjera rreth Shėn Gjergjit, kjo ėshtė e "vėrteta",
pra, secili ka tė drejtė nga kėto tė "vėrteta"tė nxjerrė
pėrfundimet e veta !
Me gjithė kėto mite, pėrralla, Shėn Gjergji nderohet.
Nderohet si njė nga shenjtėt mė tė mėdhenj te tė
krishterėt, e nderojnė deri nė adhurim, duke kėrkuar nga
ai mbrojtje, shpėtim: Kisha Katolike, Kisha Anglikane,
Kisha Orthodokse dhe shumė bashkėsi ose kisha mė tė
vogla kristiane, lindore dhe perėndimore !
Shėn Gjergji dhe Shėn Mitri
Siē nderohet, adhurohet Shėn Gjergji, nderohet,
adhurohet edhe Shėn Mitri apo Shmitri,
Dimitrios-greqisht, Demetrius-latinisht, mė, 26 tetor, 8
nėntor
Shėn Mitri (275-306) ka lindur nė Selanik, ėshtė njė
martir i krishterė, por nderohet, adhurohet mė shumė nga
Kishat Orthodokse, nė veēanti nga grekėt dhe sllavėt,
siē janė serbėt, bullgarėt, rusėt , kuptohet edhe nga
shqiptarėt othodoks
Jeta dhe vdekja e Shėn Mitrit ėshtė e ngjajshme me jetėn
dhe vdekjen e Shėn Gjergjit
Dy-tri fjalė rreth miteve
Mitet janė rrėfime me bazė historike, por janė tė
ndėrthurura me elemente mitike Mitet krijohen, por edhe
ndryshohen. Ndryshohen nė periudha tė vrullshme
historike, kur identitetet hyjnė nė faza kritike Nė
periudha tė tilla kohore, mitet janė si me thėnė disa
prej mjeteve, instrumenteve, nė lindjeve tė identiteteve
Mitet rreth Ditės sė Shėn Gjergjit dhe Ditės sė Shėn
Mitrit janė krijuar nė Mesjetė. Mesjeta nė anglisht
quhet: Dark Age, Periudha e Errėsirės
Sipas llogaritjeve tė lashta pagane, Dita e Shėn
Gjergjit shėnonte fillimin e stinės sė verės, kurse Shėn
Mitri shėnonte fillimin e stinės sė dimrit
Pėr fillimin e stinės sė verės, mbas dimrit tė gjatė e
tė vėshtirė, pėr paganėt s'kishte gėzim mė tė mirė,
prandaj e shėnonin, e kremtonin..
Kurse pėr fillimin e stinės sė dimrit, mbas verės sė
bereqetshme, me plot begati, sėrish e shėnonin, por tani
me frikė, me lutje hyjnive, qė dimri tė jetė i butė, jo
i vėshtirė, qė tė shpėtonin pa u ngrirė !
Shkurt, kėtyre ditėve tė shėnuara, festave tė lashta
pagane, Kisha nė Mesjetė u dha ngjyra kristiane
Dita e Shėn Gjergjit tek shqiptarėt
Sot, para Evropės, para botės, krenohen shqiptarėt qė e
pranuan Krishterimin tė parėt !
Sot krenohen shqiptarėt qė janė popull i lashtė,
autokton, qė janė shumica muslimanė !
Sot, shumė shqiptarė, edhe pse fetarė, janė tė lidhur
ngushtė me bindjet dhe traditat e tyre tė lashta pagane,
duke u krenuar se kėto festa pagane kanė prejardhje
ilire - dardane !
Kjo krenari, pėr kėto festime, pėr kėto kremtime, nuk
janė mėsime, por janė pėsime, sepse o tė dashur
shqiptarė, iliro-dardanė, kėto nuk pėrputhen me Fjalėn e
Zotit, as nė Bibėl, as nė Kuran
Krishti, hazreti Isai (a.s.) tregoi pse ėshtė e
rrezikshme tė ndjekėsh traditat e sajuara nga njerėzit
kur u tha udhėheqėsve fetarė tė ditėve tė tij: "E keni
bėrė Fjalėn e Zotit tė pavleshme, pėr shkak tė traditės
suaj."
Zoti nė Kuran thotė: "Kush ia kthen shpinėn udhėzimit
Tim, do tė ketė jetė tė vėshtirė " (Kuran, 20:124)
A ka kuptim qė shqiptarėt, besimtarėt, tė udhėzohen nga
mėsimet e thjeshta njerėzore e tė largohen nga
urdhėrimet kuranore?
Fatlinda
Orana
Ish-nxėnėse e hoxhė Jakupit
10.5.2009
Shėnim:
Kjo temė ėshtė publikuar
nė njė rubrikė tė lirė dhe materialet qė publikohen nė
tė nuk do tė thotė se pėrputhen kurdoherė me ato qė
redaksia e Klubit Kulturor i di pėr tė vėrteta.