Shtazët që jetojnë në tokë

-Janë ato shtazë që jetojnë vetëm në tokë, në të hynë edhe shpezët.

Këto lloje të shtazëve janë të lejuara, përveç atyre që janë ndaluar në librin e Allahut dhe hadithe.

Pra të ndaluara janë ato shtazë që:

1.      Janë të ndyta

2.      Të dëmshme për trupin tonë.   

a) Shembuj të ushqimeve të ndaluara (ndyta) të përmendura në Kuran:

1.      Coftira; është ajo shtazë që ngordh vetvetiu apo në ndonjë formë tjetër (pra që nuk është prerë sipas normave të sheriatit).

2.      Gjaku që rrjedh.

3.      E furmja, ajo shtazë që mbytet duke iu zënë fryma qoftë me litar apo diçka tjetër.

4.      E mbytura.

5.      E rrëzuara, ajo shtazë që ngordh duke rënë nga lartë.

6.      E shpuara.

7.      Ajo shtazë që e shqyejnë egërsirat, përveç nëse arrijmë ta therim para se të ngordhë.

8.      Ajo shtazë që theret për idhuj.

9.      Mbytja e shtazës me plumb apo diçka tjetër duke pasur mundësi ta therim sipas sheriatit.

10. Mishi i derrit.

Allahu i Lartësuar thotë: “Juve u është ndaluar (t`i hani) ngordhësira, gjaku, mishi i derrit, ajo që theret jo në emër të Allahut, e furmja, e mbytura, e rrëzuara, e shpuara (nga briri i tjetrës), ajo që e ka ngrënë egërsira, përveç asaj që arrini të therni (para se te ngordhë), ajo që është therur për idhuj.” Maide, 3.

Nëse nuk e përmend emrin e Allahut gjatë therjes ajo konsiderohet ngordhësirë.

a)      Shembuj të ushqimeve të dëmshme të ndaluara

1-     Ushqimet e helmuara si: gjarpërinjtë e ndryshëm, hardhucat, akrepat.

2-     Në këtë lloj hyjnë edhe bimët e helmuara si: llojet e kërpudhave dhe luleve të ndryshme.

3-     Helmet artificiale si ato kimike, biologjike etj.

4-     Ushqimet dehëse alkoolike.

5-      Narkotiket me të gjitha llojet.

6-     Duhani me të gjitha llojet.

Argument për këtë kemi ajetin: “…Dhe mos mbytni veten tuaj…” Nisa, 29

 I Dërguari (salallahu alejhi ue selem) thotë: “ Kush kërcen nga kodra dhe e mbytë vetveten, ai do të jetë në zjarrin e xhehenemit duke rënë nga lartë përgjithmonë. Kush merr helm dhe e mbytë veten, ai do të jetë në xhehenem përgjithmonë me helm ne dorë (duke e bërë të njëjtën punë).” (Buhariu dhe Muslimi)

-Sa i përket duhanit duhet të cekim se është haram, kurse shkaku se disa nga dijetarët e hershëm nuk i kanë thënë haram është se kur njerëzit kanë filluar përdorimin e tij nuk janë ditur dëmet e tij, prandaj disa nga dijetarët  e vjetër nuk i kanë thënë haram, mirëpo tani të gjithë janë të pajtimit se është shumë i dëmshëm  dhe shkakton sëmundje të shumta të rrezikshme dhe citatet e mësipërme janë argument për ndalimin e tij .

El xhelaleh

Xhelaleh është ajo shtazë që është e pastër në esencë si pula apo lopa, mirëpo pasi që  është ushqyer me ushqime të ndyra është haram të ushqehemi me të. Këtu merret parasysh nëse shumica e ushqimit të tij është ndyrësirë, nëse është më pak atëherë nuk merret parasysh.

Argumenti për këtë është hadithi i Ibën Omerit: “Ka ndaluar i Resulullahu (salallahu alejhi ue selem) ngrënien e xhelales dhe qumështin e tij.” Ahmedi dhe Ebu Daudi.

Kur lejohet ngrënia e xhelales?

Pasi që të mbyllet dhe të hajë nga ushqimet e pastra, nëse është nga shtazët e vogla si pula 3 ditë, nëse është nga të mëdhatë 40 ditë.

 Shtazët që janë dhëmbëshqyes dhe shpezët që kanë kthetra shqyese

Ato shtazë dhëmbëshqyes janë të ndaluara të ushqyerit me të si: luani, tigri, ujku, dhelpra, majmuni, etj.

Argument për këtë është hadithi që e transmeton Buhariu dhe Muslimi: “Ka ndaluar i Dërguari (salallahu alejhi ue selem) ngrënien e çdo shtaze që është dhëmbëshqyes.” Në këtë lloj hyn edhe qeni.

Gjithashtu edhe ato shpezë që kanë kthetra  me anë të të cilave e shqyejnë gjahun e tyre është e ndaluar të ushqyerit me të si: shqiponja, huti, korbi etj.

Argument për këtë është thënia e Ibën Abasit: “Ka ndaluar i Dërguari (salallahu alejhi ue selem) nga të ushqyerit me shtazë dhëmbëshqyes dhe shpezë që kanë kthetra shqyese.” (Muslimi dhe Ebu Daudi)

Përgatiti: Alaudin Abazi

24.08.2006