Pyetja:

A janė tė pranuar tek Allahu shiitėt? Si ėshtė formuar pėr herė tė parė kjo ndarje apo sekt dhe nga kush ėshtė formuar?

Pėrgjigja:

Falenderimet i takojnė Allahut, paqja dhe bekimet e Tij qofshim mbi tė dėrguarin e Tij Muhamed, mbi familjen, shokėt dhe tė gjithė ata qė ndjekin rrugėn e tij deri nė Ditėn e Gjykimit.

Shiitėt apo shijat janė njėri nga sektet qė fillet i ka nga njė person i quajtur Abdullah Ibėn Sebe, i cili jetoi nė kohėn e sahabėve dhe e pranoi Islamin syefaqėsisht. Filloi tė shfaq dashurinė ndaj ehli bejtit (familjės sė Profetit salallahu alejhi ue selem). Pastaj filloi nė lavdėrimin e Aliut dhe e teproi saqė i mveshi disa tipare hyjnore (si pagabueshmėrinė, etj), prandaj shpalli se atij i takonte e drejta  nėn udhėheqjen e muslimanėve pas Profetit (salallahu alejhi ve selem).

Sekti shiit kaloi nė ekstremizėm nė lavdėrimin dhe ngritjen e familjes sė Resulullahut, saqė disave prej tyre u dhanė edhe tipare tė Zotit imamėve tė tyre.

Mėsimet e tyre janė pėrplot devijime dhe bestytni si fyrje tė sahabėve, pretendimi se Kurani ėshtė i mangėt, besimi nė pagabueshmėrinė e imamėve tė tyre, pretendimit nė “rexha” (ringjalljes sė Ebu Bekrit dhe Umerit, si dhe kryqėzimit tė tyre), urrejtjes sė ashpėr tė ehli sunetit (sunive) dhe shumė e shumė bestytnive tė tjera tė kota, qė nuk po i pėrmendim kėtu.

Ajo qė ėshtė mė e rrezikshme tek ata ėshtė qėndrimi i tyre qė e quajnė “tukje” qė do tė thotė fshehje (mbulim) i besimit tė vėrtetė (qė kanė nė zemėr) ndaj tė tjerėve.

Kėshtu qė ata e kanė bazė nė fenė e tyre gėnjeshtrėn, prandaj duke u nisur nga kjo kur ata akuzohen me bestytni qė i kanė fe nė sektin e tyre, (si thėnia se Kurani ėshtė i mangėt dhe tė ngjashme), menjėherė mundohen tė pastrohen nga kjo me “tukje” duke thėnė se kjo ėshtė shpifje ndaj tyre. Kurse ky qėndrim (se Kurani ėshtė i mangėt) ėshtė i pėrhapur dhe qėndron nė tė gjitha librat e tyre qė ata i konsiderojnė bazė tek ata.  Ky ėshtė edhe shkaku pse shumė prej muslimanėve qė nuk kanė njohuri shumė rreth tyre tė mashtrohen nga ky qėndrim i tyre (ėshtė fjala pėr “tukjen” qė e bėjnė) dhe tė kenė deri diku mendim tė mirė ndaj tyre. Kjo e tėra ėshtė nga mosnjohja e tėrthortė e bazave tė tyre qė ata i besojnė dhe e konsiderojnė fe.

Tė gjitha kėto qė u thanė mė lartė dhe pėt shumė gjėra dhe besime tė tjera qė i ka ky sekt na dėshmon se ky sekt ėshtė vetėm njėri nga ato shtatėdhjet e dy grupet e devijuara qė pėrmenden nė hadith. Prandaj ky sekt jo qė nuk ėshtė i pranuar tek Allahu, mirėpo janė nga ata qė kanė pėrēarė umetin dhe kanė futur shumė devijime qė Islami dhe muslimanėt janė tė pastėr prej tyre.

Nė fund, themi se kėtu nuk ėshtė vendi tė zgjerohemi mė shumė nė shpjegimin e mėsimeve dhe devijimeve tė kėtij sekti, por juve pėr mė shumė, ju kėshillojmė tė lexoni librin i cili ėshtė i pėrkthyer nė gjuhėn shqipe me titull “Disa bindje tė shiitėve” shkruar Abdullah Muhamed.

Alaudin Abazi

19.01.2006